Wielokulturowość czy asymilacja? Teorie integracji etnicznej w piśmiennictwie amerykańskim

Głównym problemem podejmowanym w niniejszej książce jest kwestia wielokulturowości i asymilacji w amerykańskiej perspektywie traktowana jako zjawisko społeczne oraz dwa jej wymiary: etniczny i nieetniczny. W obu odsłonach jest to zawsze pewna forma koegzystencji przedstawicieli wielu kultur w przestrzeni społecznej, a także forma sprawowania polityki w przestrzeni publicznej. Brak takiej polityki sprowadza wspomniane teorie do miana jedynie aspektu życia społecznego wynikającego z wdrożenia konkretnej polityki imigracyjnej. Fakt asymilacji czy wielokulturowości może stymulować konieczność powstania polityki z nimi związanej. W przypadku wielokulturowości zmierza ona przede wszystkim do niwelowania wszelkich napięć i antagonizmów wyrastających ze współistnienia rozmaitych grup etnicznych i kulturowych w przestrzeni jednego organizmu państwowego. W teoretycznym ujęciu polityka asymilacyjna państwa skupia się głównie na niwelowaniu napięć i antagonizmów społeczno-etnicznych poprzez swoiste zabiegi mające na celu ostateczne wykorzenienie cech dystynktywnych poszczególnych kultur grup etnicznych. Na przykładzie Stanów Zjednoczonych widać wyraźnie, że zarówno podejmowane próby wdrażania programów wielokulturowych, jak i akcja afirmacyjna czy forsowana akulturacja konstruowały przestrzeń dla radykalizacji postaw społecznych. Nie wszystkie grupy społeczne były gotowe do przyjęcia postawy asymilacjonistycznej, tak jak nie wszystkie widziały potrzebę współistnienia na równych prawach z osobami należącymi do odmiennych obszarów kulturowo-cywilizacyjnych. Tego typu postawy były często wykorzystywane przez organizacje takie jak Ku Klux Klan czy Związek Niemiecko-Amerykański do realizacji często partykularnych interesów swoich założycieli i przywódców.