Sztuka budowania pokoju

Monografia pt. "Sztuka budowania pokoju: przywództwo strategiczne na przykładzie operacji Iracka Wolność" to praca stanowiąca finalizację badań, których celem nadrzędnym było poszukiwanie kluczowych czynników umożliwiających stabilizowanie sytuacji polityczno-społecznej na obszarach ogarniętych konfliktami, w taki sposób, aby osiągnąć stan określany jako tzw. pokój pozytywny. Chodzi tu o perspektywę długofalową - strategiczną, a nie doraźną – taktyczną. W pierwszym rozdziale przedstawiono założenia i rozważania teoretyczne na temat konfliktu, chaosu jaki pojawia się w warunkach konfliktów oraz szeroko rozumianego przywództwa. Przedstawiono koncepcję tzw. Efektu Lucyfera jako skrajnej postaci negatywnego konfliktu prowadzącego do najgorszych wynaturzeń oraz czynniki do niego prowadzące, jak również przykłady takich procesów w świecie. Zawarto też analizę uwarunkowań geopolitycznych i regionalnych dla konfliktu w Iraku. W dalszej części przedstawiono założenia strategiczne II wojny w Iraku, cztery fazy tego konfliktu zaplanowane przez sztaby wojskowe w USA oraz specyfikę fazy IV – stabilizacyjnej. Przedstawiona została strategiczna perspektywa realizacji fazy IV oraz przykłady działań opartych na doświadczeniu i wiedzy w ramach koncepcji COIN, które przynosiły wymierne korzyści, jak również przyczyny zaniechania takich działań. Ostatni rozdział to szereg konstatacji wynikających z nałożenia koncepcji teoretycznych zawartych w pierwszym rozdziale na działania i wydarzenia poddane analizie w rozdziałach 3-4. Zastosowane tu podejście interdyscyplinarne pozwala w szerszy sposób analizować. Zdaniem autora zastosowanie różnych dziedzin nauki do analizy konfliktu i metod stabilizacji pozwala na lepsze zrozumienie toczących się procesów, nieuchronności części uwarunkowań oraz pozwala na racjonalne kształtowanie i realizowanie działań opartych na przywództwie strategicznym. Spis treści Wykaz skrótów użytych w książce Wstęp Rozdział I Przywództwo i strategia w chaosie konfliktu 1. Wojna i pokój jako chaos 1.1. Chaos i konflikt 1.2. Efekt Lucyfera jako atraktor 1.3. Wojna i pokój w chaosie 1.4. Psychospołeczny paradoks teorii chaosu 2. Przywództwo i strategia w głębi strategicznej 2.1. Przywództwo w kontekście zarządzania konfliktem 2.2. Strategia w kontekście zarządzania konfliktem 2.3. Trójwymiarowy model głębi strategicznej Rozdział II Założenia strategiczne operacji Iracka Wolność 1. Główne założenia doktryny bezpieczeństwa narodowego USA po 11 września 2001 roku, ze szczególnym uwzględnieniem Bliskiego Wschodu 1.1. Doktryny George’a W. Busha i Baracka Obamy 1.2. Wielka strategia USA 2. Uwarunkowania i zasoby dla realizacji polityki USA na Bliskim Wschodzie w latach 2003–2010 2.1. Uwarunkowania dla budowy ładu na Bliskim Wschodzie 2.2. Polityczno-gospodarcze uwarunkowania Bliskiego Wschodu po 9/11 2.3. Zasoby (siły i środki) dla realizacji strategii Rozdział III Strategiczna perspektywa realizacji fazy IV operacji Iracka Wolność 1. Problem strategii i przywództwa w realizacji OIF 1.1. Problem strategii fazy IV OIF 1.2. Problem przywództwa fazy IV OIF 2. Czynniki efektu Lucyfera o znaczeniu strategicznym podczas realizacji fazy IV OIF do końca 2006 roku 2.1. Sytuacja społeczno-ekonomiczna w Iraku po rozpoczęciu OIF 2.2. Skutki geopolityczne interwencji w Iraku 2.3. „Skutki uboczne” OIF 3. Przykłady realizacji COIN na poziomie operacyjnym 3.1. Generał Petraeus w Mosulu (2003) 3.2. Generał Mattis w Al-Anbar (2004) 3.3. Pułkownik McMaster w Tal Afar (2005) 3.4. Operacja Petraeusa od stycznia 2007 roku 4. Zakończenie OIF Rozdział IV Atraktory strategiczne jako fundament strategicznego przywództwa 1. COIN w perspektywie strategicznej 2. Podstawowe prawa człowieka i niezmienniki kulturowe jako źródło zasad strategicznych 3. Głębia strategiczna działań COIN w Iraku 4. Przywództwo i zespół