Specyfika chińskiej soft power w Afryce na przykładzie Zambii i Angoli. Operacjonalizacja pojęcia i analiza empiryczna na podstawie badania zawartości mediów oraz wypowiedzi internautów

Monografia ma na celu analizę specyfiki i dynamiki chińskiego soft power w Afryce, na podstawie analizy artykułów dotyczących Chin w zambijskich i angolańskich mediach tekstowych (głównych krajowych tytułach prasowych) opublikowanych w latach 2013–2019 oraz komentarzach internautów do nich. W kategoriach bardziej szczegółowych monografia ta stawia przed sobą następujące zadania badawcze: zaprezentowanie nowego modelu pojęcia soft power i specyfiki modelu ekspansji ChRL, operacjonalizację tego pojęcia z wykorzystaniem technik text mining, zastosowanie tej metodologii do analizy dynamiki zmian obrazu Chin i Chińczyków w zambijskich i angolańskich mediach i Internecie, analizę przyczyn tych zmian oraz ich potencjalnych następstw dla chińskiej soft power. Efektem finalnym tej analizy jest opracowanie nowego modelu teoretycznego soft power, bazującego na modelach komunikacyjnych. Podejście to pozwoliło na bardziej systematyczną operacjonalizację tego pojęcia, co było znacznie utrudnione w przypadku stosowania bardziej tradycyjnych podejść. Wykorzystując głównie dane tekstowe, konkretnie zawartość artykułów dotyczących Chin oraz komentarzy do tych artykułów, oraz podstawowe wskaźniki ekonomiczne dokonano analizy efektywności chińskiego soft power w Zambii i Angoli. W przypadku Afryki dużo bardziej istotne dla kształtowania chińskiej soft power są relacje z elitami niż reakcje opinii publicznej. Ponadto Chiny budują swój soft power głównie na nieakcentowanych przez Nye’a kwestiach ekonomicznych, co jest istotne dla wciąż biednej, rozwijającej się Afryki. Jednakże ten model ma swoje ograniczenia, których efekt jest wzmacniany profilem chińskiej soft power w Afryce. W momencie pojawienia się w analizowanych krajach poważnych problemów ekonomicznych, związanych w dużej mierze z narastającym zadłużeniem względem Chin, elity afrykańskie zdają się zmieniać podejście do Chin, zarówno deklaratywne, jak i realne. Stąd też utrzymanie pozycji politycznej Chin na kontynencie afrykańskim wydaje się być w tej chwili dużo bardziej wymagającym zadaniem niż to było do tej pory.