Sandomierska Brygada Straży Granicznej 1889-1914

Dzieje 16. Sandomierskiej Brygady Straży Granicznej. Jej koszary to jedyny w Polsce zachowany przykład architektury o charakterze militarnym rosyjskiej formacji granicznej stacjonującej w Królestwie Polskim w XIX-XX w. Każdy, kto wjeżdża do Sandomierza ulicą Zawichojską w kierunku Bramy Opatowskiej, mija po prawej stronie stary zaniedbany budynek przy ulicy Zacisze (przez miejscowych z uporem wciąż nazywanej dawną, tradycyjną, z rosyjska brzmiącą nazwą Komanda). Widzi wtedy ściśle związany z historią Sandomierza jeden z zapomnianych zabytków.

Dzieje miasta zapisane są bowiem nie tylko w starych kościołach, ratuszu czy kamienicach. Historia Sandomierza to także budynki powstałe w okresie niewoli narodowej. Podobnie jak w innych ośrodkach miejskich takich jak Łódź czy Żyrardów stanowią one bezcenną spuściznę po minionych czasach.Wspomniany budynek do 1914 r. był miejscem stacjonowania oddziałów 16. Sandomierskiej Brygady Straży Granicznej.

To jedyny w Polsce zachowany w takim stanie przykład architektury o charakterze militarnym związany z rosyjską formacją graniczną stacjonującą w Królestwie Polskim w XIX i XX w. Budynek ten może, niestety, podzielić los innych XIX-wiecznych budowli, które w ostatnich dekadach zniknęły z pejzażu Sandomierza, gdyż decyzją władz miejskich stare rosyjskie koszary są przewidziane do wyburzenia...