Praca w służbie bhp. Praca czy służba?

Celem niniejszej monografii jest opisanie i wyjaśnienie, jak pracownicy służby bhp konstruują swoją rzeczywistość zawodową, ze szczególnym uwzględnieniem definiowania i postrzegania, wartościowania oraz gospodarczego i społecznego znaczenia pracy. Zawartość monografii została przedstawiona w pięciu rozdziałach. W pierwszym rozdziale przedstawiono ewolucję poglądów na pracę, od starożytności aż do dyskursu współczesnego. Osobny fragment poświęcony został współczesnym zmianom w warunkach oraz sposobie świadczenia pracy, które przyniosła rewolucja informatyczna i nastanie społeczeństwa informacyjnego. Uogólniając wnioski z analizy historycznej, poddano analizie rolę pracy w życiu człowieka, w szczególności spełniane przez nią funkcje, a także zaprezentowane zostały postawy ludzi wobec pracy. Rozdział drugi poświęcony został problematyce wartościowania pracy. Rozważany w nim jest autoteliczny i instrumentalny wymiar pracy oraz omówiono podstawy normatywnych etyk pracy. Wskazano ponadto szczególną rolę deontologii zawodowej i kodeksów etycznych tworzonych, by osiągać dobre rezultaty idąc właściwą moralnie drogą. Rozdział zamknięty został refleksją nad profesjonalizacją pracy w dwóch wymiarach: technicznym i społecznym, a także nad kategorią profesjonalizmu w rozumieniu „dobrej roboty”. W rozdziale trzecim poddano analizie znaczenie pracy z dwóch perspektyw: gospodarczej i społecznej. Rozważana jest ona jako szczególny zasób, właściwy ludziom i udostępniany pracodawcom. Zaprezentowano także spór ekonomistów, traktujących pracę jako towar, z humanistami, wskazującymi na głęboką dehumanizację takiego ujęcia sprawy. Dalej rozważana jest szczególna treść pracy rozumianej jako służba i misja społeczna, u podstaw których leżą altruizm i dążenie do urzeczywistnienia poprzez pracę wartości ważnych dla społeczeństwa. Rozdział czwarty ma charakter metodyczny. Najpierw krótko omówiono w nim charakterystykę obiektu badania – służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Następnie przedstawiono zarysy wykorzystanej metody, którą jest antropologia organizacji, realizowana w ramach paradygmatu interpretatywno-symbolicznego i metafory kulturowej. Uzasadniony też został wybór paradygmatu. Opisano również wykorzystane metody, procedurę i obszar badawczy a także przeprowadzono operacjonalizację problemu. Treścią rozdziału piątego jest analiza, interpretacja i wnioskowanie na bazie materiału zgromadzonego w trakcie realizacji badania empirycznego. Poddano tu analizie i porównano zgromadzone wyniki, a następnie wyciągnięto wnioski w zakresie konstruowania rzeczywistości zawodowej pracowników służby bhp w zakresie: roli pracy zawodowej w życiu, obserwowanych zmian w sposobie świadczenia i środowisku pracy, satysfakcji z pracy, wartości etycznych, zwłaszcza profesjonalizmu, postrzegania pracy jako towaru oraz zasobu, a na koniec społecznej służebności i misyjności wykonywanej pracy.