Nauczyciel w lustrze refleksji. Rola twórczości pedagogicznej w kształceniu i praktyce zawodowej

Inspiracją do badań nad tożsamością twórczo-pedagogiczną nauczyciela przedszkola w oparciu o teorię refleksyjno-transformacyjnego kształcenia było portfolio. Podjęty temat jest wsparciem dla badań nad jego rolą w kształceniu nauczycieli w kierunku refleksyjności. Przedmiotem badań była twórczość pedagogiczna nauczyciela przedszkola zawarta w portfolio, która jest interpretacją zdobytych przez niego doświadczeń pedagogicznych, podkreśla jego szczególną rolę, konieczność posiadania umiejętności refleksyjnego myślenia, działania w procesie edukacji dziecka w wieku przedszkolnym. Celem badań było wykazanie znaczenia komponentów portfolio, jakimi są dziennik refleksji oraz wywiady jakościowe, ukazanie roli, jaką odgrywa twórczość pedagogiczna w budowaniu tożsamości twórczo-pedagogicznej nauczyciela, Badania wykazały, iż twórczość refleksyjno-pedagogiczna posiada szereg atutów, jest wsparciem w działaniach pedagogicznych nauczyciela, w konsekwencji przyczynia się do budowania twórczej tożsamości. Analiza twórczości pedagogicznej potwierdziła, że zbieranie prac i dokumentacja doświadczeń w portfolio ułatwia studentowi, w przyszłości nauczycielowi funkcjonowanie w pedagogicznej rzeczywistości. Badania autorek dowodzą, iż tworzenie portfolio, nauka pisania refleksji jest narzędziem usprawniającym działania pedagogiczne. Metoda portfolio wspomaga proces uczenia się a towarzysząc nauczycielowi w pracy zawodowej staje się komentarzem dla praktyki własnej, aktem autointerpretacji, kreowaniem siebie. Dzięki twórczości pedagogicznej nauczyciel dokonuje ewaluacji swej pracy, doskonaląc umiejętność samooceny. Buduje wewnętrzną motywację, rozwija umiejętności twórcze. Doskonali się pod względem organizacyjnym. Uczy się podejmować odpowiednie decyzje, rozwiązywać problemy, interpretować sytuacje pedagogiczne. Wszystko to wpływa na doskonalenie się nauczycielskiego warsztatu pracy, podążanie w kierunku profesjonalizmu. Z obserwacji wynika, iż nauka pisania refleksji w znacznej mierze wzbogaca warsztat nauczycielski. Portfolio wraz z jego komponentami umożliwia nauczycielowi uzupełnić brakujące ogniwo – połączyć wiedzę teoretyczną z praktyką. Ułatwia mu wejście do zawodu i późniejsze funkcjonowanie w obszarze pedagogicznym.