Konstytucjonalizm

Konstytucjonalizm. Od starożytnego Izraela do liberalnego konstytucjonalizmu amerykańskiego to oryginalne studium wybranych problemów zachodniej tradycji ustrojowej - od starożytności, poprzez średniowiecze i renesans, po wiek XVIII, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji anglosaskiej. Autor analizuje źródła ideowe i rozwiązania instytucjonalne ograniczające rządy arbitralne. Szczególny akcent kładzie na religijne i kulturowe kody myślenia delegitymizujące despotie, a oparte na odrębnych systemach ontologicznych i antropologicznych, tworzących podwaliny porządku konstytucyjnego. Ukazuje systemy ustrojowe w starożytnym Izraelu, Grecji i Rzymie oraz Christianitas jako świat określonych wspólnot moralnych, a także analizuje tragedię Antygeny, pokazującą błędność traktowania dramatu Sofoklesa jako wzoru myślenia antydespotycznego, wykazując ograniczoność kosmologii greckiej dla wykształcenia się takiego sposobu myślenia. Prezentuje oryginalnie podstawy chrześcijańskiej paidei z rolą Logosu-Chrystusa jako zakazu idolatrii władzy państwowej, przechodząc następnie do ustrojów średniowiecznych i ustrojowego paradygmatu nowoczesności, skupiając się szczególnie na liberalnej tradycji angielskiej i amerykańskiej. Publikacja zawiera także znakomitą analizę konstytucjonalizmu nowoczesnego, konfrontację założeń konstytucjonalizmu chrześcijańskiego i liberalnego, pokazując niebezpieczną dla wolności ludzkiej jednowymiarowość tego ostatniego, osadzonego ostatecznie na autokreacji autonomicznego imperialnego podmiotu. Książka stanowi ważny, oryginalny i interdyscyplinarny wkład w rozważania nad źródłami i ewolucją konstytucjonalizmu zachodniego.

Z recenzji prof. drą hab. Kazimierza Barana