Gotyk bez Boga? W kręgu znaczeń symbolicznych architektury sakralnej XIX wieku

Jeszcze do niedawna sztukę sakralną XIX wieku uważano za wytwór niższej kategorii, pozbawiony większej wartości artystycznej i treściowej głębi. Książka stara się pokazać, że było wręcz przeciwnie, że mianowicie architekturze kościelnej w epoce historyzmu przypisywano znaczenia symboliczne niemniej poważne niż w czasach wcześniejszych. Po upadku witruwianizmu jako obowiązującej wykładni budownictwa, co nastąpiło w drugiej połowie XVIII stulecia, na nowo zdefiniowano podstawy architektury, wskazując na rolę charakteru i „mówiącej" formy. Na tej podstawie skonstruowano koncepcję znaczenia stylów historycznych, rozwijaną w kręgu wszystkich konfesji chrześcijańskich. Natomiast w obrębie katolicyzmu sięgać zaczęto do średniowiecznych traktatów teologicznych i liturgicznych, odnajdując w nich podstawy dla symbolicznej wykładni całego budynku kościelnego, jego części i zdobiących go dekoracji. W książce zanalizowano zapomniane i nieprzywoływane od końca XIX wieku teksty rozpraw na temat symbolicznej wymowy świątyń katolickich, pochodzące z Francji, Niemiec, Polski i częściowo Wielkiej Brytanii. Dokonano też próby interpretacji owego materiału w kontekście fundamentalnych pojęć takich jak styl, sacrum i reprezentacja.